Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Ankara’daki görüşmesi başladı. Taraflar görüşmenin akabinde ortak basın açıklaması yaptı.
Rusya-Ukrayna müzakereleri, Ukrayna limanlarındaki tahıl krizi ve Türkiye’nin Suriye’ye muhtemel operasyonunun görüşülmesi bekleniyor.
Lavrov, kendi ziyareti öncesinde uzman seviyesindeki bir Rus delegasyonunun 6 Haziran’da Türkiye’ye gideceğini açıklamıştı. Çavuşoğlu da Lavrov’a ziyaretinde askeri bir delegasyonun eşlik edeceğini duyurmuştu.
Lavrov’un ziyaretinden evvel basına açıklamalarda bulunan Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar, Türkiye-Rusya-Ukrayna ve BM ortasında yapılan görüşmelerde ilerleme sağlandığı, Ankara’nın taraflar ortasındaki uyumu sağlamaya devam ettiğini açıklamıştı.
ABD GÖRÜŞMEYİ YAKINDAN İZLİYOR
Washington, Lavrov ziyaretine ait olarak Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price aracılığıyla şu açıklamayı yapmıştı: “(Bu ziyaretten) kıymetli bir ilerleme beklemeli miyiz bilmiyorum. Doğal ki yakından izleyeceğiz. Ziyaretin akabinde Türk müttefiklerimizle konuşacağız. Global marketlere Ukrayna’nın besin ve gübre ihracatını artıracak biçimde, Ukrayna ile yakın ve dikkatli bir formda koordine edilen her türlü diplomatik çabayı destekliyoruz. Ukrayna hakkında hiçbir şey Ukraynasız olmamalı.”
SURİYE KONUSU DA MASADA
Rusya Dışişleri Bakanlığı ise ziyarete ait “Bakanların görüşmesinde Ukrayna, Güney Kafkasya, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Orta Asya ve Karadeniz bölgelerindeki durum ele alınacak. İki bakan, Ukrayna krizindeki mevcut durum ve Rusya ile Ukrayna ortasındaki barış müzakerelerinin tekrar başlatılması ihtimali hakkında görüş alışverişinde bulunacak” denilmiş, Suriye konusunun da görüşmede ele alınacağı belirtilmişti.
ÇAVUŞOĞLU: ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPMAYA HAZIRIZ
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Buğday koridoru” hakkında, “BM, Rusya, Ukrayna ve Türkiye ortasında oluşturulabilecek bir düzenekten bahsediyoruz. Türkiye olarak uygulanabilir bir plan olarak görüyoruz” tabirlerini kullandı.
Ukrayna savaşına da değinen Çavuşoğlu, “Savaşın sona ermesi tüm insanlığın yararına olur. Biz üzerimize düşeni yapmaya hazırız” sözlerini kullandı.
Çavuşoğlu’nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Yaptığımız görüşmelerde ikili ve bölgesel bahisleri ele aldık, verimli görüşmeler gerçekleştirdik. Savaşın yol açtığı insani tahribatı üzülerek görüyoruz. Savaşın müzakereler yoluyla sona ermesine ait ağır efor harcadık ve harcamaya devam ediyoruz. Sürdürülebilir bir barış mümkündü, savaşın sona ermesi tüm insanlığın yararına olur. Biz üzerimize düşeni yapmaya hazırız, Lavrov’a bunu bir sefer daha söyledim.
Karadeniz’de yarattığı sorunu da ele aldık. Bunların başında Ukrayna’da ve Rusya’dan ithal edilecek eserler var. Birleşmiş Milletler, Rusya ve Ukraya ortasında oluşturulabilecek bir iş birliği planından bahsediyoruz. Biz bu planı makul ve uygulanabilir görüyoruz. Bunun ayrıntılarını görüşmek için İstanbul’da bir görüşme yapabiliriz. Tahıl eserlerinin memleketler arası piyasalara ulaştırılması konusunda Rusya’nın yaptırımları kaldırma talebini haklı görüyoruz. Bankacılık süreçleri konusunda gerekli adımların atılması gerektiğini düşünüyoruz, dünyanın bunun önünü açmasını umuyoruz. Gemilerin inançlı bir halde seyrine devam etmesi için bu sistemin hayata geçirilmesinin yararlı olacağını düşünüyoruz.
Suriye ve Libya’daki bahisleri da ele aldık. Suriye’nin kuzeyinde PKK/YPG’nin bize yönelik artan bir tehdit var. Suriye’nin hudut bütünlüğünün korunması gerektiğini vurguladık. Libya’da istikrarın tam olarak tesis edilmesi için herkesin katkı sağlaması gerekiyor.
Ermenistan ve Azerbaycan ortasında kapsamlı bir barış muahedesinin imzalanmasını düzgün olacağını düşünüyoruz.
Tüm zorluklara karşın ikili münasebetlerimizin artarak devam ettiğini söylemek isterim. Güç alanında ve öbür hususlardaki durumu ele aldık. Heyetlerimiz görüşmeye devam etmek. En büyük arzum Ukrayna’da kalıcı barışın sağlanması, bu bahiste üzerimize düşeni yapmaya hazırız.”
LAVROV: UKRAYNA HAZIRSA BİZ DE HAZIRIZ
Çavuşoğlu’ndan sonra açıklamalarda bulunan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, “Ukraynalılar mayınsızlaştırma faaliyetine hazır olduklarını beyan ediyor. Ukrayna tarafı mayınsızlaştırma faaliyetlerine hazırsa biz de hazırız” sözlerini kullandı.
Lavrov’un açıklamalarından satırbaşları şöyle:
“İlişkilerimiz olgun bir partnerlik periyodundan geçiyor, devlet başkanlarımız 9 sefer görüştü. İkili gündemi, milletlerarası sorunları görüşüyorlar. Yatırım, iktisat konusunda münasebetleri ele alma fırsatı bulduk. Türkiye’de Rus ödeme kartının geniş bir biçimde kullanılmasını istiyoruz, 2019’da bir rekor kırdık, 7 milyon Rus turist geldi Türkiye’ye. Akkuyu Nükleer Santrali’ni kurmaya devam ediyoruz, tüm adımlar planlı bir biçimde devam ediyor.
Ülkemizin güvenliğini tehdit eden birtakım meseleler oluştu, güvenliğimizle ilgili telaşlarımız vardı. Askeri harekatımıza ait bilgi verdim, biz sivillere hasar vermemek için uğraş gösteriyoruz. Tahıl sevkiyatı hakkında da görüştük, Ukrayna tahıl eserlerinin piyasadaki hissesi yüzde 1’dir, besin krizi buradan gelmez. Ukraynalılar tahılı ve insanları rehin tutuyor. Gemi çıkışlarına biz sorun oluşturmuyoruz.
Ukraynalılar mayınsızlaştırma faaliyetine hazır olduklarını beyan ediyor. Mayınsızlaştırma faaliyetine hazırsa Ukrayna, biz de görüşmeye hazırız. Bu çok ufak bir sorun, bizim tarafta rastgele bir mani yok. Bir sefer daha Türk mevkidaşlarımıza teşekkür ederiz.
Suriye problemini de ele aldık. Astana Formatı çerçevesinde el ele çalışmaktayız, toplantı temmuz ayında Işık Sultan’da yapılacak.
Filistinliler ve İsraillilerin direkt görüşme yapmasını istiyoruz, lakin yapay gündemler oluşturuluyor. Bu olumlu sonuca ulaşmamızı sağlamayacak.
Karadeniz’de güvenliği sağlamak açısından her iki ülkeye de değerli vazifeler düşüyor. Bir defa daha bu verimli toplantıdan ötürü mevkidaşıma teşekkür ediyorum.”
SORU VE YANITLAR
Lavrov: Ukrayna tahıl eserlerinin sevkiyatıyla ilgili Rus tarafı adımları attı, biz her gün tahıl koridorlarını açmaktayız. En değerli sorun; Zelenski’nin açıklamalarına bir bakın, kategorik bir halde mayınsızlaştırma faaliyetlerine karşıydı. Bizim tarafta top onlarda. İstanbul’daki görüşme göstermelik değil, samimi olmalı. Ukrayna’nın mayınları temizlemesi gerekiyor. Görüşme için görüşme istiyor, tavrını da daima değiştiriyor. 29 Mart tarihinde Ukrayna heyeti öbür bir şey söyledi, fikirleri daima değişiyor. İki aydır top Ukrayna’nın tarafında. İstanbul’da kelam verdiler, gerekli adımları atacaklardı. Nisan ayının ortasında biz kendi taslağımızı verdik, lakin o vakitten bu yana yanıt alamadık. Askeri harekatlarımızın amaçlarını kamuoyu çok âlâ biliyor ve bu maksatlara ulaşacağız.
Çavuşoğlu: Besin krizi önemli bir sorun. Gemilerin Ukrayna’ya silah taşımayacağından emin olunması isteniyor. Nunun kontrolünün yapılacağı bir düzenek kurulması isteniyor. Böylece güvenlik tasaları kalkabilir.
RUSYA-UKRAYNA MÜZAKERELERİ
Çavuşoğlu: Biz müzakereye dönme konusunda birkaç hafta öncesine nazaran daha olumlu bir atmosferin olduğunu görüyoruz. Her iki tarafında Türkiye’ye olan inancını görüyoruz, biz de objektif tutumuzu sürdürüyoruz. Ben de ateşkesin sağlanacağı bir müzakerenin gerçekleşeceğini inanıyorum.
(DIŞ HABERLER)